Hipopotam nilowy

Hipopotam nilowy

Hipopotam nilowy – gatunek dużego, przeważnie roślinożernego ssaka, należącego do rodziny hipopotamowatych , w obrębie której wyróżnia się dwa współcześnie żyjące gatunki (drugim jest dużo mniejszy hipopotam karłowaty). Hipopotam nilowy jest jedynym żyjącym przedstawicielem rodzaju Hippopotamus.

Zasiedlają rzeki i jeziora w Afryce na południe od Sahary do 2000 m n.p.m. Hipopotamowate to jedyna rodzina rzędu parzystokopytnych prowadząca ziemnowodny tryb życia. W ciągu dnia najczęściej pozostają w wodzie; aktywne dopiero o zmierzchu i nocą, skubią wtedy trawę na łąkach w pobliżu wody, zjadają także rośliny wodne. W poszukiwaniu pożywienia potrafią zapuszczać się do 8 km w głąb lądu. Przebywają w stadach składających się z dominującego samca i podlegających mu samic w liczbie od 10 do 40 osobników. Samce bronią i przewodzą terytorium obejmujące pewien odcinek rzeki i na nim gromadzą swój harem. Na lądzie hipopotamy są raczej indywidualistami i nie przejawiają instynktu terytorialnego. Rozmnażanie i poród odbywa się w wodzie. Samica po ośmiomiesięcznej ciąży rodzi 1 młode. Młode ssie matkę przez okres 1 roku, również pod wodą.

Pomimo fizycznych podobieństw do świń i innych znanych parzystokopytnych, ich najbliżsi żyjący krewni to walenie – wieloryby, morświny, delfiny itp. Wspólny przodek wielorybów i hipopotamów oddzielił się od innych parzystokopytnych około 60 milionów lat temu. Najstarsze znane skamieniałości hipopotamów z rodzaju Kenyapotamus, pochodzą sprzed 16 milionów lat, odnaleziono je w Afryce. Hipopotamy mają charakterystyczny wygląd: beczkowaty tułów, brak owłosienia na ciele, krótkie nogi, dużą głowę i znaczne rozmiary. Pod względem wielkości dorównują nosorożcom białym, ustępując jedynie słoniom. Pomimo popularności w większości ogrodów zoologicznych i przedstawieniu w kulturze masowej jako rubasznego grubaska, są jednymi z najbardziej niebezpiecznych i agresywnych ssaków. Populacja szacowana jest na 125-150 tys. osobników na wolności, jednak wciążzagrażają im kłusownicy i utrata naturalnych siedlisk.

Hipopotamy nilowe należą do rodzaju Hippopotamus w rodzinie hipopotamowatych. Hipopotam karłowaty należy z kolei do innego rodzaju tej rodziny Choeropsis . Hipopotamowate są klasyfikowane czasami jako podrodzina Hippopotaminae. Z kolei, inni taksonomowie grupują hipopotamy w rodzinie Anthracotheriidae albo nadrodzinie Anthracotheroidea lub Hippopotamoidea.

Najnowsze badania nad pochodzeniem hipopotamowatych sugerują, że hipopotamy i wieloryby miały w przeszłości wspólnego ziemno-wodnego przodka, który oddzielił się od innych parzystokopytnych około 60 milionów lat temu. Ta hipoteza mówi że odpowiednie rozdzielenie się przodków waleni i hipopotamów nastąpiło około 54 milionów lat temu. Jedna gałąź ewoluowała w kierunku waleni, być może zaczęła się od protowieloryba Pakicetus sprzed 52 milionów lat, oraz innych przodków waleni, znanych pod nazwą Archaeoceti, którzy ostatecznie przeszli wodną adaptację do niemal w całości wodnych waleni.